འདི་ག་ཚགས་པར་ཁང་དུ་ལྷ་ས་ནས་གནས་ཚུལ་འབྱོར་གསལ། གསར་འགོད་པར་བོད་རང་སྐྱོངས་ལྗོངས་དཔེ་མཛོད་ཁང་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། ཉིན་ཤས་གོང་། རྒྱལ་ཁབ་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་པུའུ་ཡིས《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》ཁག་དྲུག་པ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཤིང་། ཁྱོན་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེ་752འོས་སྦྱོར་མིང་གཞུང་ནང་ཚུད་པ་ལས། རྒྱལ་ཡོངས་ནས་བོད་ཡིག་གི་གནའ་དཔེ་38ད་ཐེངས་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང་ནང་ཚུད་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་14ཡོད་པའི་གྲས་སུ་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་གནའ་དཔེ་4དང་། ལྷོ་ཁའི་གནའ་དཔེ་4 ཆབ་མདོའི་གནའ་དཔེ་3 ཉིང་ཁྲིའི་གནའ་དཔེ་3བཅས་ཚུད་ཡོད། ད་ལྟའི་བར། 《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》ཁག་དང་པོ་ནས་ཁག་དྲུག་པ་བར་འདུན་ཞུ་བྱེད་རིང་། ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་305རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེར་བདམས་ཡོད་པ་རེད།

2007ལོ་ནས་བཟུང་། “《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་གཙོ་གནད་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པའི”འདུན་ཞུའི་ལས་དོན་སྤེལ་ཚུན། རྒྱལ་ཁབ་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཀྱི་བླང་བྱ་གཞིར་བཟུང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཀྱིས《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》ཁག་དང་པོ་ནས་ཁག་དྲུག་པ་བར་གྱི་འདུན་ཞུའི་ལས་དོན་སྤེལ་བ་རེད། 《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》ནང་ཚུད་པའི་གནའ་དཔེ་305ཡི་ཁྲོད་ཁག་དང་པོར་གནའ་དཔེ་6དང་། ཁག་གཉིས་པར་གནའ་དཔེ་16 ཁག་གསུམ་པར་གནའ་དཔེ་12 ཁག་བཞི་པར་གནའ་དཔེ་124 ཁག་ལྔ་པར་གནའ་དཔེ་133 ཁག་དྲུག་པར་གནའ་དཔེ་14བཅས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་དང་ཆབས་ཅིག རང་ལྗོངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་རིག་གནས་དང་ཡུལ་སྐོར་པུའུ་ལ་བོད་ལྗོངས་རྟེན་རྫས་བཤམས་མཛོད་ཁང་སོགས་ཚན་པ་དྲུག“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་གཙོ་གནད་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པར”འདུན་ཞུ་ཕུལ་ཡོད། དེའི་ནང་། བོད་ལྗོངས་རྟེན་རྫས་བཤམས་མཛོད་ཁང་དང་། པོ་ཏ་ལ་དོ་དམ་ཁྲུའུ། བོད་ལྗོངས་ཡིག་ཚགས་ཅུས（ཁང） ནོར་བུ་གླིང་ཁ་དོ་དམ་ཁྲུའུ་བཅས“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་གཙོ་གནད་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པར”བདེ་བླག་ངང་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད། 2020ལོ་ནས་བཟུང་། རང་ལྗོངས་ཀྱིས《རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་གནའ་དཔེའི་མིང་གཞུང》དང“རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གནའ་དཔེ་གཙོ་གནད་སྲུང་སྐྱོང་ཚན་པའི”འདུན་ཞུའི་ལས་དོན་ཁག་དང་པོ་དངོས་སུ་འགོ་བཙུགས་པ་རེད།

（ཚེ་བརྟན་གཡུ་སྒྲོན་གྱིས་བསྒྱུར། བཀྲ་ཤིས་ཚེ་དབང་གིས་ཞུས）

→ 2019ལོའི་ཟླ་7པར། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་ཀྲུང་གོ་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་མཐུན་ཚོགས་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཐོག“2019ལོའི་ཀྲུང་ཧྭའི་གནའ་དཔེ་ཡོངས་བཤེར་གྱི་དང་བླངས་ཞབས་ཞུའི་བྱེད་སྒོ བོད་ལྗོངས་སུ་སྐྱོད་པ”ཞེས་པ་གཉེར་འགན་ཁུར་ནས་གཞིས་རྩེའི་བཀྲས་ལྷུན་དགོན་པར་གནའ་དཔེ་ཡོངས་བཤེར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་རིང་། རྒྱལ་ཁབ་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་ཝང་ཧུང་ལེ（སྟར་པ་གཉིས་པའི་གཡས་ཀྱི་བཞི་པ）དང་བཅས་པས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་བརྟག་ཞིབ་བྱས་པ་མ་ཟད་གདེང་འཇོག་ཀྱང་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད།

（པར་འདི་ནི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གནའ་དཔེ་སྲུང་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཀྱི་དང་བླངས་པས་མཁོ་འདོན་བྱས）

← འདི་ནི་གནའ་དཔེ་ཉམས་གསོ་ཆེ་མོ་བ་ཚེ་རིང་གཡང་འཛོམས（དཀྱིལ）ཀྱིས་ལྟ་སྐོར་བར་གནའ་དཔེ་ཉམས་གསོའི་ཤེས་བྱ་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་བཞིན་པ།